Hoogsensitief en ADHD of Autisme

Ik ben een Hoog Sensitief Persoon, maar als ik door de DSM (Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders) blader, kom ik verschillende psychologische diagnoses en stoornissen tegen die ook wel eens kunnen passen. HSP is niet opgenomen in de DSM, want het is namelijk geen stoornis, maar een eigenschap. Circa 15 à 20 procent van de mensen is hooggevoelig. Velen van ons zijn ooit zelf (of met hun kind) naar een arts gegaan omdat ze ergens last van hebben en denken ‘iets’ te hebben. Iets wat nog onduidelijk is, maar waar een arts of een psycholoog/psychiater aan de hand van de kenmerken wel een label op weet te plakken. HSP heeft namelijk veel kenmerken die overlappen met kenmerken die tekenend zijn voor onder andere AD(H)D, ASS (autisme spectrum) en Borderline.

Overeenkomsten en verschillen
Kinderen die hooggevoelig zijn en daar niet genoeg begrip voor hebben en/of krijgen, kunnen druk en vervelend worden. Woede-uitbarstingen en niet kunnen luisteren zijn reacties op overprikkeld zijn. Het is echter óók gedrag waarmee het kind het label ADHD krijgt en een pilletje wordt voorgeschreven. Het lijkt een hemelsbreed verschil, maar hooggevoelige mensen kunnen juist ontzettend hyper zijn. Opvallend is dat zij wel tot rust komen als zij wegnemen wat hen overprikkelt, maar bij iemand met ADHD ook dan nog niet.
Zo zijn er ook overeenkomsten tussen borderline en hooggevoeligheid. Zij zijn beide vaker introvert dan extravert, op anderen gericht, open, gevoelig en consciëntieus. Tevens kunnen teruggetrokken hooggevoelige mensen/kinderen voor (licht) autistisch worden aangezien, omdat ze schijnbaar niet (snel genoeg) reageren op prikkels en zich afzijdig houden. Toch is er een heel groot verschil tussen beide: iemand met een autisme gerelateerde aandoening merkt lichaamstaal niet goed op stemt dus niet af op de lichaamstaal van de ander. Een hooggevoelig persoon is juist een expert in lichaamstaal. Een HSP'er heeft nog voor je binnenkomt je stemming al door, en reageert hier dan ook meteen al op. Vaak zich af te sluiten, uit een poging tot zelfbehoud.

Onderzoek
Nu wil ik niet iedereen die één van deze DSM-diagnoses heeft, aanpraten dat het niet klopt. Zeker niet, deze stoornissen zijn niet voor niets jaren onderzocht en in de DSM opgenomen. Uit onderzoek is zelfs gebleken dat een groot deel van de mensen met bijvoorbeeld de diagnose ADHD en/of autisme ook HSP zijn (een groter aantal dan niet-HSP). Ik denk dan ook dat als je één van bovenstaande diagnoses hebt, het zeker goed is om naar HSP te kijken. Door je hooggevoeligheid te onderzoeken en bepaalde situaties uit je geschiedenis hierna te herkaderen zal je met een aantal eigenschappen beter leren omgaan en ze zelfs tot je kracht kunnen maken.